Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Jaśle.
Od 2011 roku w dniu 1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
W tym roku w Jaśle obchody rozpoczęły się od nawiedzenia grobów Żołnierzy Wyklętych na jasielskim Starym Cmentarzu, którzy poświęcili swoje życie w walce o wolność, zapalenia zniczy i odmówienia krótkiej modlitwy przy każdym grobie przez członków Stowarzyszenia „Solidarni w Jaśle”. Następnie członkowie „Stowarzyszenia” poprowadzili różaniec w intencji bohaterskich Żołnierzy Niezłomnych w kaplicy adoracyjnej przy kościele farnym p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, gdzie odprawiona została następnie uroczysta Msza Święta w intencji Ojczyzny i Żołnierzy Wyklętych.
Uroczystej koncelebrowanej Mszy Świętej w intencji Ojczyzny i Żołnierzy Wyklętych przewodniczył ks. Zbigniew Irzyk, a okolicznościową homilię wygłosił ks. dr Marian Putyra, który w przejmujących słowach mówił o losach naszej Ojczyzny i jej obrońców, podkreślając, że (…) wolność krzyżami się mierzy (…). Kaznodzieja przybliżył postacie wielu bohaterów m. in ppłk Łukasza Cieplińskiego czy „Inki”, którzy w imię naszej niepodległości poświęcili własne życie. Zaznaczył, że: (…) raz zdobytej wolności nie ma się na zawsze. O wolność trzeba walczyć zawsze!.
Na zakończenie zaapelował do zebranych, by pamiętali o tych, dzięki którym dziś możemy cieszyć się suwerenną, niepodległą Ojczyzną: Nośmy w sercu tych bohaterów, aby pamięć o niech nie zginęła (…), bo naszym obowiązkiem jest dbać o to, żeby w prawdzie byli przedstawiani!.
Po nabożeństwie uczestnicy przeszli pod pomnik na placu Żwirki i Wigury, gdzie miała miejsce oficjalna część wydarzeń. W uroczystości wzięły udział rodziny Żołnierzy Wyklętych, przedstawiciele władz samorządowych, służb mundurowych, dyrektorzy instytucji powiatowych i szkół, a także członkowie NSZZ „Solidarność” i Stowarzyszenia „Solidarni w Jaśle” oraz poczty sztandarowe.
Oprawę mundurową zapewniły kompania honorowa Jednostki Strzeleckiej 2091 im. gen. Józefa Hallera w Trzcinicy, Związek Strzelecki „Strzelec” im. Józefa Piłsudskiego oraz harcerze z Komendy Hufca ZHP im. Rodziny Madejewskich w Jaśle.
Obchody uświetnili zaproszeni goście, wśród których znaleźli się m.in.: poseł do Parlamentu Europejskiego Bogdan Rzońca, przedstawiciel Wojewody Podkarpackiego Teresy Kubas-Hul, przewodniczący Sejmiku Województwa Podkarpackiego Jerzy Borcz, radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego Mateusz Lechwar, wicestarosta jasielski Tadeusz Gorgosz, przewodniczący Rady Miejskiej Jasła Marcin Węgrzyn oraz wójt gminy Skołyszyn Bogusław Kręcisz.
Przemówienie okolicznościowe wygłosił starosta jasielski, Adam Pawluś.
W swojej mowie przypomniał mroczne realia komunistycznego terroru – W latach 1944–1956 na terenie naszego kraju istniało wiele tajnych więzień i aresztów, które były miejscami kaźni i cierpienia osób sprzeciwiających się sowietyzacji Polski. Spokojne dotąd budynki zmieniały się nie do poznania. Mieszkania adaptowano na pokoje przesłuchań, piwnice stawały się aresztami, miejscami tortur, a ciche dotąd podwórka wypełniały się najpierw ciągłymi krzykami katowanych ludzi, później zaś bezimiennymi mogiłami niepoliczonych do dziś ofiar.
– Zabijając swych przeciwników, władze zainstalowane przez Stalina deptały również pamięć o nich. Totalitarna władza grzebała ich w anonimowych dołach i próbowała wymazać z historii, zaś krewni okrutnie pomordowanych długo jeszcze żyli z piętnem „rodzin bandytów” i czuli się jak obywatele niższej kategorii.
W wielu miejscach w Polsce stawiano pomniki upamiętniające dominację Związku Radzieckiego, a Jasło nie było wyjątkiem. W naszym mieście znajdował się pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej, który stał się obiektem licznych ataków. Po zakończeniu II wojny światowej był trzykrotnie wysadzany w powietrze, a każdorazowo odbudowywany przez władze ludowe. Sprawcą tych zamachów był Stanisław Gleń, uczeń jasielskiego gimnazjum, który za swoje działania został aresztowany, brutalnie torturowany w UB w Jaśle i Rzeszowie, a następnie skazany na 5 lat więzienia.
W Powiecie Jasielskim wiele osób zaangażowało się w walkę przeciwko reżimowi komunistycznemu, w tym ks. Florian Zając – kapelan Armii Krajowej oraz Stronnictwa Narodowego, działacz państwa podziemnego. Po wojnie, w 1948 roku, został zatrzymany przez UB, oskarżony o współpracę z antykomunistycznymi organizacjami i brutalnie torturowany. Skazany na 10 lat więzienia, odbywał karę w Wronkach i Rawiczu. Po amnestii odzyskał wolność w 1953 roku, lecz jego zdrowie poważnie podupadło. Zmarł w wieku 74 lat na skutek udaru mózgu.
– Stoimy przy pomniku – darze wielkiego mistrza Andrzeja Pityńskiego, którego rodzice oraz wujek również należeli do grona Wyklętych, prześladowanych przez funkcjonariuszy UB. Dziś składamy hołd pokoleniu, które niosło wartości współcześnie postrzegane jako bardzo trudne. Wartości takie jak Ojczyzna, rodzina, Bóg, które dziś bardzo często są negowane, deptane, o których wielu z nas zapomina. (…) Kto nie potrafi zrozumieć poświęcenia Niezłomnych, ten tak naprawdę nie potrafi zrozumieć polskości. Bowiem ideą polskości jest wolność i niezależność. – zaznaczył na koniec starosta.
Na zakończenie starosta wyraził podziękowanie wszystkim obecnym za udział w obchodach oraz księżom za odprawienie uroczystej Mszy Świętej.
Po odczytaniu apelu pamięci delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem Żołnierzy Wyklętych.
.
W związku z obchodami Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, w dniu 3 marca br., w I Liceum Ogólnokształcącym w Jaśle upamiętniono postać Adama Lazarowicza – ps. “Klamra”, ucznia jasielskiego gimnazjum, aresztowanego za swoją działalność w AK i WiN, zamordowanego po pokazowym procesie 1 marca 1951 r.
Po złożeniu kwiatów i zniczy pod tablicą upamiętniającą bohatera, głos zabrał Kazimierz Rozembaiger – prezes Stowarzyszenia „Solidarni w Jaśle”, który przybliżył zgromadzonej młodzieży postać byłego wychowanka ich szkoły. Opowiedział o losach, jakie spotkały Lazarowicza i jego najbliższych podczas pobytu w więzieniu, wielokrotnych i brutalnych przesłuchaniach, przeprowadzając tym samym żywą lekcją historii.
Głos zabrał również Tadeusz Gorgosz – wicestarosta jasielski, który podziękował Kazimierzowi Rozembaigerowi za ten szczególnie cenny dla młodzieży wykład. Podkreślił, że dzięki niemu współczesna młodzież może lepiej poznać realia z jakimi musiał mierzyć się Adam Lazarowicz i wszyscy Żołnierze Wyklęci, którzy świadomie wybrali walkę o wolność Ojczyzny, płacąc za to najwyższą cenę.
List Wojewody Podkarpackiego Teresy Kubas-Hul
Przemówienie Starosty Jasielskiego -1 marca 2025
Więcej na ten temat:
Jasło upamiętniło Żołnierzy Wyklętych
W Jaśle oddano hołd Żołnierzom Wyklętym. Mieli pozostać zapomniani na zawsze …
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Jaśle
Galeria obchodów Narodowego Dnia Żołnierzy Wyklętych w Jaśle 2025
Pamięć o Niezłomnych trwa: Obchody Narodowego Dnia Żołnierzy Wyklętych w Jaśle
„Chwała bohaterom” – Powiatowe obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Jaśle
Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Jaśle
W hołdzie Żołnierzom Wyklętym: Obchody w Jaśle ku czci Bohaterów Walki o Wolność
W I Liceum Ogólnokształcącym w Jaśle uczczono pamięć Adama Lazarowicza
W I Liceum Ogólnokształcącym w Jaśle uczczono pamięć Adama Lazarowicza
W I Liceum Ogólnokształcącym w Jaśle uczczono pamięć Adama Lazarowicza
Żywa lekcja historii w Jasielskim LO. Uczczono pamięć Adama Lazarowicza
Foto: J.Nowak